Độ cao ảnh hưởng như thế nào đến hương vị cà phê?
Bạn đã bao giờ hỏi người pha chế về loại cà phê mà họ phục vụ chưa? Nếu bạn đã từng, họ có lẽ đã trả lời bạn với câu trả lời phức tạp bao gồm 1 ghi chú nhỏ về độ cao nơi mà cây cà phê được trồng. Điều đó đặt ra 1 câu hỏi độ cao thì có ảnh hưởng gì đến ly cà phê bạn đang uống? Và nó có thực sự quan trọng không?
Vì sao độ cao lại quan trọng?
Độ cao có một tác động trực tiếp đến kích cỡ, hình dáng và hương vị của cà phê mà bạn đang dùng. Thực chất, lần tiếp theo khi bạn đi uống cà phê, bạn không cần phải yêu cầu 1 ly cà phê với hạt được trồng ở 1 độ cao nhất định, nhưng hiểu rõ hơn 1 chút về nó có thể giúp bạn tìm ra được loại cà phê mình yêu thích.
Để tóm tắt lại một cách nhanh nhất, arabica thường thích hợp với độ cao từ 550m đến 1920m với khí hậu mát hơn, trong khi các giống robusta thì lại thích hợp với độ cao từ 180m đến 730m với khí hậu ấm hơn. Trong những khoảng này, độ cao tác động rất nhiều đến cà phê.
Làm sao để biết độ cao của hạt cà phê?
Độ cao có nhiều ảnh hưởng đến khía cạnh vật lý của hạt cà phê. Vào lần tiếp theo bạn có cơ hội tiếp xúc với hạt cà phê xanh (cà phê chưa rang), hãy thử nhìn rõ vào hạt cà phê. Nó có nhỏ và trông có vẻ “đặc” không? Vết nứt ở giữa hạt đóng hay mở, thẳng hay zic-zac? Màu của hạt là màu ngọc bích, xanh lam hay xanh dương? Độ cao nơi cây cà phê được trồng ảnh hưởng đến tất cả những đặc tính trên.
Những hạt cà phê “hiếm-có” nhất là những hạt rất cứng (với độ cao từ 1370m trở lên). Những hạt này thì rất là đặc, bởi quá trình sinh trưởng chậm trong điều kiện khí hậu vùng cao. Chúng sẽ có đường nứt khít, chạy theo đường zic-zac hoặc hơi nghiêng. Mặt khác, hạt cà phê ở độ cao thấp hơn thì thường sẽ ít đặc hơn với đường nứt hơi rộng. Sẽ có một vài sự khác biệt về màu sắc phụ thuộc vào giống và cách chế biến cà phê. Cùng một loại cà phê, cùng một nông trại, hạt xanh có thể có màu khác nhau nếu được chế biến bằng phương pháp khác nhau (chế biển kiểu mật ong hay chế biển ướt). Với khẳng định đó, độ đặc của hạt được cho là dấu hiệu tốt nhất để xác định độ cao của cà phê.
Cao hơn thì cà phê ngon hơn?
Lý do chính khiến cà phê trồng ở độ cao cao hơn thì “hiếm-có” hơn là bởi hương vị. Khi được chăm sóc kĩ lưỡng, cà phê được trồng ở vùng cao sẽ cho ra một ly cà phê với hương vị phong phú và độ chua tốt hơn, trong khi cà phê ở vùng thấp có xu hướng cho ra 1 ly cà phê ít hương vị và độ chua hơn. Đây là lí do tại sao người pha chế nói về độ cao của ly cà phê bạn đang uống. Thông thường, cà phê được trồng ở vùng cao hơn sẽ là một ly cà phê có vị tốt hơn. Và, chỉ bằng cách nói rằng cà phê được trồng ở độ cao 1600m, có nghĩa là cà phê có hương vị tốt hơn.
Tuy độ cao chỉ là một trong hàng tá những yếu tố ảnh hưởng đến hương vị ly cà phê của bạn, nhưng nó là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Hãy cứ tự nhiên hỏi người pha chế về những thông tin của ly cà phê bạn đang uống và hãy thử cà phê từ nhiều độ cao khác nhau cũng như từ nhiều vùng khác nhau trên thế giới!
Perfect Daily Grind, The Married Beans